سازمان ها و نهادهایی وجود دارند که هدف از تشکیل آنها پرداختن به امور غیر تجاری می باشد. این نهادها می توانند با کاربردهای غیر تجاری مانند فعالیتهای ادبی، علمی، انجمنی، خیریه، خدماتی و… شروع به کار نمایند، که به آنها موسسه اطلاق می شود.
موسسات با توجه به اهدافشان دو قسمت می باشند:
ثبت موسسه غیرانتفاعی،باید با اخذ اجازه نیروی انتظامی محل باشد.
برای ثبت موسسه باید دست کم دو نفر شریک حضور داشته باشند لکن مجازبه سرمایه گذاری به هر اندازه ای می باشند.
با ثبت موسسه به آن شخصیت حقوقی داده می شود و آنها را به اسم بنگاه، کانون و… میتوان خطاب کرد.
وجود اظهارنامه برای ثبت موسسه غیر تجاری ( دو نسخه از پرینت تقاضا نامه ثبت با منضمات) از ملزومات می باشد.
چنانچه در تهران موسسه به ثبت برسد باید به اداره ثبت شرکتها مراجعه کرد و در صورتی که در شهرستان به ثبت برسد به اداره ثبت مرکز اصلی موسسه می بایست مراجعه کرد.
چنانچه موسسه انتفاعی باشد اسناد تحصیلی و مهارت موسسین بایست با موضوع موسسه مطابقت داشته باشد.پس از آن دستر ثبت داده شده و به صدور می رسد.
مواردی همچون موضوع موسسه، هیات مدیره ( نهاد اداره کننده)، مجامع عمومی (نهادتصمیم گیرنده) و امور تفویض شده در اساسنامه موسسات غیرتجاری مثل اساسنامه شرکت با مسئولیت محدود، قید شده است.
در رابطه با مجوز موسسات غیرتجاری دو نکته ذیل حائز اهمیت است :
فرم درخواست ثبت موسسه تکمیل شود و شرکا آن را امضا نمایند.
فرم صورتجلسه موسسین کامل شود و شرکا آن را امضا نمایند.
تمامی صفحات اساسنامه بوسیله ی شرکا تنظیم و امضا شود.
گزینش چند اسم که مطابق با فرهنگ و شئونات باشند و قبلا نیز به ثبت نرسیده باشند و ایرانی باشند و ارائه به مسئول تغیین نام اداره ثبت شرکتها . با وارسی اسامی مسئول مربوطه ، تاییدیه گزینش یکی از نام های درخواستی را صادر می کند.
بعد از اینکه اسم مورد نظر تایید شد به اداره ثبت شرکتها مراجعه کرده و پس از ارزیابی و وارسی و مطابقت آن با موضوع فعالیت موسسه اگر به مجوز ماجع دارای صلاحیت نیاز داشت الزاما برای دریافت مجوز معرفی خواهند شد.
بعد از اینکه مجوز مطابق با موضوع موسسه دریافت شد و مجوز مورد نیاز ارائه شد در ارزیابی ثبت شرکتها چنانچه اسناد دارای کاستی نباشند، درخواست کننده به حسابداری مراجعه کرده و مسئول مربوطه با در نظر گرفتن سرمایه موسسه مبلغ حق الثبت را تعیین می کند و درخواست کننده را برای تادیه حق الثبت به بانک ملی ایران هدایت کرده و بعد از تادیه مبلغ تعیین شده فیش پرداخت را به حسابداری تحویل داده و ، نامه درخواست متقاضی مهر می شود و دستور ثبت توسط مسئول مربوطه صادر شده و درخواست کننده باید به قسمت ثبت شرکتها مراجعه کند.
بعد از امضای رئیس اداره ثبت شرکتها و تایپ شدن آگهی مربوط ، در قسمت ثبت شرکتها مینوت آگهی تاسیس تنظیم خواهد شد و درخواست کننده مجددا با مراجعه قسمت ثبت شرکتها و بعد از اینکه مسئول قسمت تایید هویت را به عمل آورد درخواست کننده باید شخصا یا وکالتا پای ثبت دفتر را امضا نماید و پس از آن یک رونوشت از اسناد (اساسنامه ، صورتجلسه ، تقا ضانامه)که اداره ثبت شرکتها آنها را مهر کرده باشد به درخواست کننده ارائه می شود و درخواست کننده به دبیر خانه اداره رفته و پرونده را ارائه داده ، یک برگ آگهی تایپ شده را به اداره کل دفتر روابط عمومی و امور بین الملل که همان بخش دایره آگهی ها می باشد ارائه داده و برای تادیه مبلغ درج روزنامه کثیر الانتشار به بانک رفته و پس از پرداخت فیش واریزی را به دبیرخانه می برد .
بعد از اینکه رئیس اداره ثبت شرکتها نسخ های تایپ شده را امضا کرد آگهی صادر خواهد شد و دو رونوشت تایپی برای درج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی (واقع خیابان بهشت، ضلع جنوبی پارک شهر) ونسخه دیگر به همراه فیش تادیه جهت ارائه به قسمت دایره آگهی ها جهت درج روزنامه کثیر الانتشار به درخواست کننده ارائه می شود . اینگونه مراحل ثبت موسسه طی شده و به پایان می رسد.