ثبت شرکت یکی از کلیدی‌ترین اقدامات در جهت راه‌اندازی یک کسب‌وکار تجاری است. با ثبت شرکت می‌توان علاوه بر قانونی شدن فعالیت تجاری، از مزایا، فواید و حمایت‌هایی که قوانین کشور برای شرکت‌ها در نظر گرفته است، بهره‌مند شد. در جهان امروز، رقابت یک اصل بسیار مهم و کلیدی در تمام عرصه‌ها است. برای عقب نیفتادن از قافله تجارت و کسب‌وکار، نیاز است که فعالیت مورد نظر به عنوان یه شرکت رسمی و قانونی به ثبت رسیده و شخصیت حقوقی پیدا کند. در این مقاله سعی شده است نگاهی جامع به موضوع ثبت شرکت داشته و به تمام ابعاد آن از مراحل قانونی و مدارک لازم تا سایر مسائل مربوطه پرداخته شود. اگر در فکر گسترش کسب‌وکار خود هستید این مقاله برای شماست.
اهمیت ثبت شرکت
طبق ماده ۱۹۵ قانون تجارت، ثبت شرکت برای فعالیت‌های تجاری الزامی بوده و باید تابع قوانین کشور باشد. به این معنی که هر فعالیت تجاری در هر زمینه‌ای تنها در صورتی قانونی تلقی می‌شود که از طریق یک شرکت ثبت شده انجام شود. البته شایان ذکر است که یک کسب‌وکار با ثبت شرکت مشمول حمایت‌های متنوعی از طرف قانون شده و می‌تواند با خیال آسوده‌تری به فعالیت بپردازد. در مورد مزایای ثبت شرکت در بخش بعدی بیشتر توضیح داده خواهد شد.
اهداف و مزایای ثبت شرکت
اولین مسئله‌ای که برای ثبت یک شرکت مطرح می‌شود، هدف از آن است. باید ابتدا مشخص کرد که چه فعالیتی قرار است در قالب شرکت انجام شود و اهداف کوتاه‌مدت و بلند‌مدت آن چیست؟ در واقع باید یک دیدگاه جامع و کامل در مورد کاری که قرار است انجام شود داشت تا دچار سردرگمی و به تبع آن، ناکامی نشد. تحقیقات گسترده، استفاده از تجارب دیگران و صحبت با مشاوران حقوقی می‌تواند نگاه بازتری در این مورد به شما دهد.
در مورد مزایای ثبت شرکت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اعتبار یافتن: با ثبت شرکت، فعالیت تجاری اشخاص اعتبار قانونی گرفته و از طرف کلیه افراد حقیقی و حقوقی، معتبر تلقی می‌شود. این مزیت در انجام هر گونه فعالیت اقتصادی در تمام زمینه‌ها بسیار کارساز است.
- جذب سرمایه: با اعتبار یافتن یک کسب‌وکار از طریق ثبت شرکت، سرمایه‌گزاران به آن اعتماد کرده و حاضر می‌شوند سرمایه‌های خود را در آن به کار بگیرند. تا قبل از ثبت شرکت، تقریباً محال است بتوان سرمایه‌گزاری‌های کلان را به سمت کسب‌وکار خود جلب کرد.
- اخذ وام و تسهیلات بانکی: برخی از بانک‌ها و مؤسسات بانکی در جهت حمایت از کسب‌وکارها، اقدام به ارائه وام و سایر تسهیلات مالی می‌کنند. بدون ثبت شرکت امکان دریافت این تسهیلات را نخواهید داشت.
- شرکت در مزایدات و مناقصه‌ها: جهت اخذ پروژه‌های خرد و کلان و همچنین سایر فعالیت‌هایی که موجب سود اقتصادی می‌شود، لازم است که در مزایده‌ها و مناقصات که به طور مرتب برگزار می‌شود شرکت کرد. به عنوان شخص حقیقی نمی‌توان در آن‌ها شرکت کرد و حتماً لازم است که به صورت شخصیت حقوقی یعنی یک شرکت قانونی در آن‌ها شرکت کرد.
- اخذ پروژه‌های دولتی: یکی از مهم‌ترین مزیت‌های ثبت شرکت، اخذ پروژه‌های بزرگ دولتی است. طبق قانون، هیچ شخص حقیقی نمی‌تواند پروژه‌های دولتی را بر عهده بگیرد. برای این کار نیز لازم است که حتماً به عنوان یک شرکت قانونی اقدام مشارکت داشته باشید.
- حمایت‌های حقوقی: با ثبت شرکت می‌توان از امنیت حقوقی که قانون برای کسب‌وکار ثبت شده فراهم می‌کند اطمینان حاصل کرد. برای مثال اگر کسی از ایده و نشان تجاری شما سوء استفاده کند، می‌توانید از مجراهای قانونی پیگیری کرده و جلوی آن را بگیرید. در صورتی که کسب‌وکار شما در قالب یک شرکت ثبت نشده باشد، امکان پیگیری وجود نخواهد داشت.
- کارت بازرگانی: یکی از راه‌های اخذ کارت بازرگانی، ثبت شرکت است. با دریافت کارت بازرگانی می‌توان وارد حوزه تجارت خارجی شده و به انجام صادرات و واردات مبادرت ورزید. این می‌تواند یک مزیت بسیار مهم در جهت رونق بخشیدن به هر گونه کسب‌وکاری تلقی شود.
انواع شرکت ها و انتخاب نوع مناسب
به طور کلی هفت نوع مختلف برای شرکت‌های تجاری در قانون پیش‌بینی شده است. هر یک از این انواع هفت‌گانه، دارای ویژگی‌های بخصوصی است. پیش از ثبت شرکت، اولین کاری که باید انجام شود تعیین نوع شرکت است. با توجه به شرایط موجود باید در مورد نوع شرکت فکر شده و با مطالعه و تحقیق نسبت به تعیین مناسب‌ترین نوع شرکت برای فعالیت خود اقدام کرد. این شرکت‌های هفت‌گانه عبارتند از:
۱- شرکت های سهامی
شرکت‌های سهامی شرکت‌هایی هستند که سرمایه آن‌ها به صورت سهام بین سهامداران شرکت تقسیم شده و محدود به مبلغ اسمی آن است. شرکت‌های سهامی به دو نوع عام و خاص تقسیم می‌شوند:
- شرکت سهامی عام: شرکت‌های سهامی عام، آن دسته از شرکت‌های سهامی هستند که فقط ۲۰ درصد از سهام آن‌ها متعلق به مؤسسین آن است و مابقی سهام آن یعنی ۸۰ درصد باید به مردم واگذار شود. این شرکت‌ها از طریق فروش سهام به مردم، سرمایه خود را تأمین می‌کنند.
- شرکت سهامی خاص: در این نوع از شرکت‌های سهامی، تمام سهام شرکت متعلق به مؤسسین است و سرمایه شرکت نیز توسط خود آن‌ها تأمین می‌شود.
شرکت با مسئولیت محدود
ثبت شرکت با مسئولیت محدود با موضوع یک فعالیت تجاری میان دو نفر یا بیشتر بوده و هر یک از اعضا به اندازه میزان سرمایه خود در شرکت مسئولیت دارند. در این نوع شرکت برای سرمایه شرکت مبلغ حداقلی تعیین نشده است و با هر میزان سرمایه قابل تشکیل است. این نوع از شرکت به دلیل داشتن یک ساختار ساده، برای کسب‌وکارهای کوچک و نوپا بسیار کاربرد دارد.
شرکت های تضامنی
ثبت شرکت تضامنی یکی از انواع شرکت‌های تجاری است که در آن تمامی شرکا مسئولیت بدهی‌ها و تعهدات شرکت را بر عهده دارند. این مسئولیت به صورت غیرمحدود و تضامنی بوده و به همین دلیل به آن شرکت تضامنی می‌گویند. اگر شرکت‌های تضامنی بدهی داشته باشند و دارایی‌های آن‌ها کفاف پرداخت آن بدهی‌ها را ندهد، طلبکاران می‌توانند با جلب اموال شخصی هر یک از شرکای شرکت، طلب خود را دریافت کنند. به دلیل همین حساسیت‌های بالای ویژگی‌های شرکت تضامنی، این نوع مناسب افرادی است که اعتماد و همکاری بسیار نزدیکی میان آن‌ها برقرار است.
شرکت مختلط غیر سهامی
این نوع از شرکت منحصراً برای امور تجاری به کار می‌رود. در شرکت‌های مختلط غیر سهامی، شرکا به دو دسته تقسیم می‌شوند: شرکای ضامن و شرکای با مسئولیت محدود. در این نوع شرکت، اگر بدهی‌ها با تکیه بر اموال شرکت قابل تسویه نباشد، شرکای با مسئولیت محدود، تنها به اندازه سرمایه‌ای که در شرکت وارد کرده‌اند موظفند که پرداخت آن را برعهده بگیرند و وظیفه‌ای در قبال بیشتر از آن ندارند. این مسئولیت بر عهده شرکای ضامن است و در صورت لزوم، می‌توان با توقیف اموال آن‌ها بدهی‌های شرکت را به طلبکاران پرداخت کرد. همچنین در شرکت‌های مختلط غیر سهامی، تقسیم سهام صورت نمی‌گیرد و مسئولیت شرکای با مسئولیت محدود با توجه به سرمایه‌ای که وارد شرکت کرده‌اند تعیین می‌شود.
شرکت مختلط سهامی
شرکت مختلط سهامی نیز مانند شرکت مختلط غیر سهامی است با این تفاوت که در این نوع شرکت، شرکا به دو دسته‌ی شرکای ضامن و شرکای سهامی تقسیم می‌شوند و شرکای سهامی بر اساس سرمایه خود، از شرکت سهام دریافت می‌کنند و مسئولیتشان نیز بر همان اساس تعیین می‌شود. در این نوع شرکت، معمولاً سرمایه شرکت به طور کامل توسط شرکای سهامی تأمین شده و مدیریت آن بر عهده شرکای ضامن است.
شرکت های نسبی
شرکت نسبی با شراکت دو یا چند نفر با مسئولیت محدود تأسیس می‌شود. مسئولیت شرکا بر اساس سرمایه آن‌ها تعیین می‌شود و در صورتی که شرکت منحل شود یا بدهکار شود و اموال شرکت برای تسویه بدهی‌ها کفاف ندهد، هر یک از شرکا به اندازه سهم‌الشرکه خود در این امر مسئول هستند. این نوع از شرکت بیشتر برای فعالیت‌های اقتصادی کوچک تا متوسط مناسب است.
شرکت های تعاونی تولید و مصرف
شرکت‌های تعاونی تولید و شرکت‌های تعاونی مصرف از اعضای مختلفی از عرصه‌های مختلف اقتصادی تشکیل می‌شوند که هر کدام از آن‌ها در قبال بخشی از یک فرایند اقتصادی بزرگ‌تر مسئولیت دارند. این نوع شرکت برای تأمین نیازهای تولیدی و مصرفی یک فعالیت اقتصادی که از همکاری بخش‌های مختلفی تشکیل شده است مفید هستند و بر اساس قانون، سهم و مسئولیت هر یک تعیین می‌شود.
مراحل ثبت شرکت
مرحله اول: انتخاب نوع شرکت
بر اساس توضیحاتی که در بخش قبلی داده شد، انواع شرکت‌ها در ایران ۷ مورد هستند. هر یک از این انواع شرکت‌ها خصوصیات و ویژگی‌های خاص خود را داشته و برای انواع مختلفی از فعالیت‌های اقتصادی طراحی شده‌اند. ابتدا لازم است که در مورد فعالیت خود تحقیقات دقیقی انجام دهید و سپس با مشورت کارشناسان حقوقی نسبت به انتخاب نوع مناسب شرکت خود اقدام کنید. برای مشاوره رایگان با کارشناسان ما می‌توانید با تیم حقوقی ایلیا تماس حاصل فرمایید.
مرحله دوم: تعیین نام شرکت
مرحله دوم ثبت شرکت، انتخاب نام آن است. نام انتخابی باید منحصربفرد بوده و تابع قوانین بوده تا توسط اداره ثبت شرکت‌ها تأیید شده و به ثبت برسد. این مرحله نیز بدون مشورت با کارشناسان حقوقی می‌تواند بسیار طولانی و طاقت‌فرسا باشد.
مرحله سوم: تکمیل مدارک مورد نیاز
مدارک لازم جهت ثبت شرکت شامل مدارک شناسایی اعضای شرکت و همچنین در صورت نیاز مجوز فعالیت است. این موارد باید با دقت کامل و بدون کوچک‌ترین مغایرتی باشد تا در روند ثبت شرکت مشکلی ایجاد نشود.
مرحله چهارم: ثبت درخواست شرکت در سامانه ثبت شرکت‌ها
پس از انجام مراحل قبلی، اینک نوبت به ثبت درخواست در سامانه ثبت شرکت‌ها است. لازم به ذکر است که تمامی مراحل ثبت درخواست به صورت آنلاین بوده و نیازی به مراجعه حضوری نیست.
مرحله پنجم: بررسی مدارک و تأیید اولیه
در صورتی که مراحل ثبت درخواست آنلاین به درستی انجام شده باشد، اداره ثبت شرکت‌ها مدارک متقاضی را بررسی کرده و در اگر مشکلی وجود نداشته باشد تأیید اولیه انجام شده و به متقاضی ابلاغ می‌شود.
مرحله ششم: پرداخت هزینه‌های مصوب
هزینه‌های قانونی و وکالتی در این مرحله پرداخت می‌شود و نسبت به نوع شرکت انتخابی متفاوت است. جهت استعلام هزینه‌های ثبت شرکت تیم حقوقی ایلیا پاسخگوی شما هستند.
مرحله هفتم: ثبت آگهی تأسیس شرکت
پس از تأیید نهایی ثبت شرکت، باید آگهی تأسیس آن در یک روزنامه رسمی کثیرالانتشار چاپ شود. پس از آن شرکت به طور کامل ثبت شده و آماده فعالیت است.
مدارک و اسناد مورد نیاز برای ثبت شرکت
در این بخش به مدارکی که برای ثبت در سامانه ثبت شرکت‌ها لازم است می‌پردازیم. مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت شامل موارد زیر است:
- مدارک شناسایی تمامی شرکا و مدیران شرکت: شامل شناسنامه و کارت ملی برای تمامی شرکای شرکت و مدیران.
- اساسنامه: اساسنامه سندی است که حاوی اطلاعاتی در مورد مقررات، ساختار و نحوه اداره شرکت است. دو نسخه از اساسنامه شرکت در زمان ثبت آن مورد نیاز است.
- اظهارنامه: اظهارنامه نیز سندی است که مشخصات کامل شرکت و سهامداران را به همراه حق‌السهم هر کدام ذکر می‌کند. اظهارنامه نیز باید در دو نسخه ارائه شود.
- صورتجلسه مجمع عمومی مؤسسین و هیئت مدیره: صورتجلسه مجمع نیز در دو نسخه باید برای ثبت شرکت آماده شود.
- رسید تأمین سرمایه: این مورد برای شرکت‌های سهامی است. این شرکت‌ها باید تأییدیه حداقل ۳۵ درصد از سرمایه شرکت را ارائه دهند.
- مجوزها: این مورد برای شرکت‌هایی است که بر اساس موضوع فعالیت خود ممکن است به اخذ مجوزهای لازم نیاز داشته باشند.
تمامی این موارد با دقت آماده و ارائه شوند. در صورت وجود کوچک‌ترین مغایرتی در هر یک از آن‌ها، روند ثبت شرکت می‌تواند طولانی‌تر شود.
نتیجه گیری
گفتیم که ثبت شرکت یکی از مهم‌ترین مراحل در راه‌اندازی و توسعه یک کسب‌وکار موفق است. این فرایند علاوه بر وجهه قانونی دادن به کسب‌وکار، مزایایی مثل افزایش اعتبار، امکان جذب سرمایه، بهره‌مندی از تسهیلات مالی و اعتباری و غیره را نیز به همراه دارد. در این مقاله سعی شد به صورت جامع و با زبانی ساده به ابعاد مختلف ثبت شرکت پرداخته شود. با رعایت دقیق مراحلی که ذکر شد، می‌توانید شرکت خود را بدون دغدغه و با آرامش به ثبت رسانده و فعالیت‌های تجاری خود را آغاز کنید. کارشناسان حقوقی ایلیا همواره برای ارائه مشاوره به شما در زمینه ثبت شرکت آماده هستند.