در دنیای امروز هر چیزی را اختراع نمی توان نامید. در گذشته تغییرات ظاهری متفاوت نیز اختراع محسوب می شد در صورتی که اختراع یک نوع نو آوری فنی و کاربردی است؛ اما از دیگر نو آوری هایی که فنی و کاربردی نیستند نمی توان حمایت کرد ؟ موضوعی که به عنوان ثبت طرح صنعتی به آن می پردازیم.
طرح صنعتی برای هر نوع محصولی که تغییرات ظاهری قابل توجهی داشته است کارایی دارد. زمانی که محصولی خاص طراحی می کنید که از لحاظ فنی با محصولات موجود در بازار چندان تفاوتی ندارد اما از نظر ظاهری تفاوت چشم گیری دارد بعد از عرضه به بازار ممکن است رقبا به دلیل استقبال مشتریان برای خرید دست به کپی از طرحی که ارائه کردید بزنند با ثبت طرح صنعتی قبل از اینکه محصول را به بازار عرضه کنید می توانید از حمایت قانونی در این خصوص از ۵ الی ۱۵ سال برخوردار شوید.
شرایط ثبت طرح صنعتی
- اصالت و جدید بودن طرح یکی از مهمترین مواردی است که برای مالکیت معنوی اثر در نظر گرفته می شود بنابراین هر ظاهر جدیدی طرح صنعتی محسوب نمی شود باید تفاوت قابل توجهی با طرح های موجو داشته باشد.
- مهمترین شرایط برای ثبت یک طرح صنعتی این است که قبلاً افشاء نشده باشد. از آنجایی که بعد از افشاء طرح ممکن است هر کسی مدعی مالکیت آن باشد طرحی که افشاء شده باشد قابل ثبت نخواهد بود.
- ابتکار در طرح صنعتی باید به گونه ای باشد که آن را متمایز دهد.
با شرایطی که عنوان کردیم می توانید برای ثبت طرح صنعتی اقدام کنید. احراز این شرایط بر اساس اطلاعاتی که در اظهارنامه ثبت می کنید بررسی خواهد شد و نتیجه به شما ابلاغ می گردد.
طرح صنعتی چیست ؟
با توضیحاتی که خواندید حتماً متوجه شده اید طرح صنعتی شامل موارد متعددی خواهد شد و هر چیزی که تعریف طرح صنعتی را داشته باشد می تواند زیر مجموع آن ثبت شود. زمانی که یک بسته بندی جدیدی برای محصولات غذایی و غیر غذایی خود طراحی می کنید این یعنی طرح صنعتی، ممکن است شما یک طراح باشید و سبب خلق یک محصول با ظاهری زیبا شده باشید این محصول در بازار موجود است اما قطعاً طرح جدیدی که خلق کرده اید به دلیل زیبا تر بودن مشتری پسند تر است، این موضوع برای شما حق مالکیت طرح ایجاد می کند که در صورت ثبت قبل از افشاء می توانید از مزایای آن برخوردار شوید.
با توجه به آنچه که توضیح دادیم می توان گفت دنیای مالکیت معنوی در خصوص ثبت طرح صنعتی بسیار گسترده است و حتماً از کارشناسان این حوزه قبل از ثبت درخواست کنید طرح شما را بررسی و استعلام ثبت طرح صنعتی پیش از ثبت را بگیرند.
سامانه ثبت طرح صنعتی
سایت مالکیت صنعتی که تنها سایت رسمی دولتی برای ثبت موارد مرتبط با مالکیت صنعتی از جمله طرح صنعتی است فعالیت دارد. ابتدا باید متقاضی در این سامانه ثبت نام انجام دهد تا بتوانند درخواست ثبت طرح صنعتی را داشته باشند.
در سامانه مالکیت صنعتی ثبت درخواست ثبت طرح صنعتی از طریق پر کردن اظهارنامه الکترونیکی ممکن می باشد. حتی بررسی ها و پیگیری پرونده نیز از طریق کارتابل متقاضی صورت می گیرد. مقر اداره اصلی ارائه کننده خدمات مالکیت صنعتی در تهران می باشد.
ضرورت ثبت طرح صنعتی چیست ؟
شاید بارها شاهد این بودید که اثر معنوی افراد دزیده می شود. منظور از اثر معنوی اثری است که از نبوغ و ذهن شخص الهام گرفته شده است و خالق اثر برای ایجاد آن از ترکیب خلاقیت و تلاش کمک گرفته است.
بر اساس قانون مالکیت معنوی این نوع آثار دارای حقوق مادی و معنوی برای صاحب اثر هستند و با ثبت طرح صنعتی می تواند از حقوق مادی و معنوی برخوردار شود.
بنابراین اگر طرح صنعتی ثبت شده باشد دیگر کسی نمی تواند از آن سوء استفاده کند. در صورتی که شخصی طرح صنعتی که ثبت شده است را کپی کند مشمول مجازات های سوء استفاده از حقوق مالکیت معنوی قرار می گیرد.
مدارک مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی
ثبت طرح صنعتی نیز دارای مدارکی است ممکن است گاهی طراح شخص حقیقی باشد و مالک طرح شخص حقوقی باشد از این رو باید مدارک را بر اساس حقیقی یا حقوقی بودن مالک طرح تنظیم کنید.
مدارک ثبت طرح صنعتی حقیقی
برای ثبت طرح صنعتی باید مدارک زیر را تکمیل کنید.
- متقاضی باید کپی شناسنامه و کارت ملی خود را ارائه دهد.
- حتماً لازم است گواهی امضاء و شماره موبایل به نام داشته باشید.
- متقاضی باید ادعا نامه و توصیف نامه ای برای ثبت طرح صنعتی ارائه دهد.
این مدارک برای تکمیل اظهارنامه الزامی است همچنین تصاویری که از طرح می گیرید باید تمام زوایای آن را نشان دهد.
مدارک ثبت طرح صنعتی حقوقی
مدارک مربوط به ثبت طرح صنعتی برای اشخاص حقوقی که سازمان ها و نهاد ها و شرکت ها محسوب می شوند به شرح زیر می باشد.
- مدارک ثبتی
- مدارک هویتی مدیر عامل
- شماره موبایل به نام برای مدیر عامل
- گواهی امضاء مدیر عامل
- تصاویری از زوایای مختلف طرح
- ادعا نامه و توصیف طرح صنعتی
مراحل ثبت طرح صنعتی گام به گام
گام اول ثبت نام در سامانه مالکیت معنوی می باشد. در سامانه مالکیت صنعتی برای تمام خدمات ثبتی برای بار اول ملزم به ایجاد کارتابل هستند. کارتابل که دارای نام کاربری و رمز کاربر است برای دریافت اظهارنامه ثبت طرح صنعتی و تکمیل و پیگیری آن می توانید اقدام کنید.
در گام بعدی اظهارنامه باید تکمیل شود و درخواست ثبت طرح صنعتی صورت گیرد. بعد از درخواست اظهارنامه در نوبت رسیدگی قرار می گیرد که کارشناس ابتدا بررسی های قانونی اولی را انجام می دهد. کپی نبودن طرح و طبقات ثبتی آن بررسی می شود و در صورت تکمیل بودن کلیه شرایط طرح تایید خواهد شد.
تایید نهایی طرح باید توسط رئیس اداره مالکیت صنعتی انجام شود و باید طرح توسط کارشناسان فنی نیز تایید شود. سپس آگهی ثبت طرح صنعتی انجام خواهد شد که آگهی آن در روزنامه رسمی منتشر می گردد.
شرایط حمایت از طرح صنعتی
حمایت طرح صنعتی قانونی است یعنی حق وجود دارد و صاحب حق باید اقدام به اجرای آن کند. از این رو می تواند از مراجع غذایی برای سوء استفاده از طرح شکایت کند. دادگاه بر اساس مستنداتی که مالک طرح به عنوان خوهان ارائه می دهد، خوانده را محکوم به پرداخت خسارت به نفع مالک طرح و همچنین جریمه آن می کند و در برخی موارد نیز مجازات کیفری برای وی در نظر گرفته می شود.
قوانین مالکیت صنعتی خاص هستند از این رو به برخی از قوانین کلی ارجعیت دارند.
مزایای مهم ثبت طرح صنعتی
مهمترین مزیت ایجاد مالکیت معنوی اثر است که این حق مالکیت قابل نقل و انتقال و واگذاری است. مالک می تواند این طرح را واگذار کند و همچنین می تواند از ۵ الی ۱۵ سال امتیاز بهره برداری از آن را به متقاضی بدهد.
مزیت دیگر طرح معرفی به سازمان و شرکت های داخل و بین المللی از طریق شرکت در نمایشگاه های داخلی و بین المللی است، بالا رفتن فروش مجموعه شما، رفع نیاز مشتری و …. از مهمترین شرایط حمایت از طرح صنعتی می باشند.
نکات کلیدی برای ثبت طرح صنعتی
- حتماً نمونه از طرح برای ارائه بسازید یا اگر امکان ساخت طرح وجود نداشته باشد، نقشه کاملی از آن تهیه کنید.
- تمامی گزینه های ستاره دار در اظهارنامه باید تکمیل شود.
- در صورت نقص مدارک طی سی روز باید رفع نقص مدارک انجام شود.
- در صورت تایید درخواست حداکثر تا یک ماه باید روزنامه آن انتشار یابد در غیر این صورت مجدد باید اظهارنامه ثبت کنید.
- هزینه ثبت طرح های مختلف متفاوت است و باید این هزینه محاسبه شود.
- طی دو بار بعد از اتمام مهلت آگهی می توانید طی شش ماه بعد از انتشار آن اقدام به تمدید آن کنید.
مدت اعتبار گواهی ثبت طرح صنعتی
اعتبار گواهی ثبت طرح صنعتی ۵ ساله می باشد. در طی این ۵ سال می توانید از امتیاز های مختلف مالکیت انحصاری برای ثبت طرح صنعتی استفاده کنید. بعد از اتمام اولین دوره ۵ ساله مجدد می توانید ۵ سال دیگر نیز ثبت طرح صنعتی را تمدید کنید و در نهایت بعد از اتمام دوره ۵ ساله دوم نیز می توانید ۵ سال دیگر باز دوره ثبت طرح صنعتی را تمدید کنید.
ثبت طرح صنعتی در نظام مالکیت معنوی ملی و بین المللی
ثبت طرح صنعتی اگر در داخل کشور ثبت شود به عنوان ثبت طرح صنعتی ملی محسوب می شود و تنها در ایران می توانید از حمایت قانونی آن برخوردار شوید.
اگر طرح بسیار خاصی دارید و می خواهید در یک یا چند کشور دیگر نیز ثبت کنید تا از حمایت مالکیت معنوی آن برخوردار شوید، می بایست از سیستم جهانی مالکیت معنوی پیروی کنید. از این رو می توانید در کشور هایی که در سیستم مادرید عضو هستند به عنوان مقصد ثبتی طرح صنعتی، اقدام به ثبت بین المللی طرح صنعتی کنید. فقط باید در نظر داشته باشید ابتدا باید ثبت ملی طرح صنعتی را انجام داده باشید.
هزینه ثبت طرح صنعتی
هزینه های ثبت طرح صنعتی شامل؛ هزینه اظهارنامه، روزنامه رسمی و هزینه حق ثبت از جمله هزینه های ثبت طرح صنعتی است. این هزینه ها بر اساس آخرین تعرفه اداره مالکیت صنعتی صورت می گیرد.
واگذاری ثبت طرح صنعتی
برای واگذاری طرح صنعتی و فروش امتیاز مالکیت آن ابتدا باید اظهارنامه نقل و انتقال تنظیم کنید. بر اساس قراردادی که ما بین فروشنده طرح و خریدار انجام می شود مالکیت به صورت قانون با طی مراحل ثبتی به خریدار انتقال پیدا می کند.
برای اجازه استفاده از طرح نیاز نیست مالکیت را انتقال دهید می توانید قرارداد همکاری در این خصوص تنظیم کنید.
جمع بندی: می توانید هم اکنون برای پاسخ به سوالات خود با کارشناسان ثبتی ایلیا تماس بگیرید. علاوه بر این حتماً استعلام رایگان طرح صنعتی را انجام دهید. مشاوران و کارشناسان حقوقی ایلیا پاسخگوی شما هستند.